Είναι οι ασθένειες όντως γενετικές;
Είμαστε θύματα του ίδιου μας του DNA;
Για τους περισσότερους από εμάς το άκουσμα και μόνο των λέξεων όπως «καρκίνος, αρθρίτιδα και έμφραγμα» προκαλεί ανησυχία και φόβο. Φοβόμαστε ότι κάποια μέρα, για λόγους «γενετικούς», τα υγιή σωματικά μας κύτταρα θα αρχίσουν ξαφνικά να μη λειτουργούν σωστά και να μας καταστρέφουν εκ των έσω, αφήνοντάς μας στο έλεος των φαρμάκων, της χειρουργικής, της χημειοθεραπείας κ.λπ. Έχουμε διδαχθεί να ζούμε με αυτόν τον φόβο αλλά από ποιον και για ποιο λόγο;
Η έσχατη αποστολή της ιατρικής από τον 15ο αιώνα και μετά, οπότε ξεκίνησε η «σύγχρονη επιστήμη», ήταν να ανακαλύψει με ποιο τρόπο ο γιατρός μπορεί να ελέγξει τη συμπεριφορά του σώματός σας ώστε να μη ζήσετε την εμπειρία της ασθένειας. Αυτό προϋποθέτει ότι εσείς, ως άτομο, δεν έχετε την παραμικρή δύναμη να επηρεάσετε τη συμπεριφορά του ίδιου σας του σώματος και πρέπει να αγοράσετε την ικανότητα για έλεγχο από τις φαρμακευτικές εταιρίες διαμέσου του γιατρού σας που είναι ο μεσάζων. Η αναζήτηση από την επιστήμη αυτού που ελέγχει τη ζωή, ώστε στη συνέχεια να μπορεί να ελεγχθεί η ζωή, οδήγησε στην έρευνα για τους κληρονομικούς παράγοντες που ελέγχουν την κυτταρική σύνθεση και, τελικά, στην ανακάλυψη του DNA.
Το 1953, οι επιστήμονες ξετύλιξαν το μυστήριο του «γενετικού κώδικα», που αποκάλυψε πώς το DNA χρησίμευε ως ένα μοριακό «πρόγραμμα δράσης» το οποίο καθόριζε τη σύνθεση των πρωτεϊνών (το βασικό δομικό στοιχείο του σωματικού μας ιστού). Το πρόγραμμα δράσης του DNA για κάθε πρωτεΐνη αποκαλείται γονίδιο. Εφόσον οι πρωτεΐνες καθορίζουν τον χαρακτήρα ενός οργανισμού και η δομή των πρωτεϊνών βρίσκεται κωδικοποιημένη στο DNA, οι βιολόγοι καθιέρωσαν το δόγμα που είναι γνωστό ως Πρωτοκαθεδρία του DNA. Διατυπώθηκε η άποψη ότι το DNA «ελέγχει» τη δομή και τη συμπεριφορά των ζωντανών οργανισμών, κι αυτό οδήγησε στην έννοια του Γενετικού Ντετερμινισμού, την ιδέα δηλαδή ότι η δομή και η συμπεριφορά ενός οργανισμού καθορίζονται από τα γονίδιά του.
Το επόμενο βήμα στη μεγάλη επιστημονική αποστολή ήταν το Πρόγραμμα του Ανθρώπινου Γονιδιώματος, ένα πρόγραμμα πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για την ταυτοποίηση όλων των ανθρώπινων γονιδίων. Όταν θα την επιτυγχάναμε, θεωρήθηκε ότι θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε τη συγκεκριμένη γνώση για να επισκευάσουμε ή να αντικαταστήσουμε «ελαττωματικά» γονίδια και στην πορεία να πραγματοποιήσουμε τον στόχο της επιστήμης να «ελέγξει» τον οργανισμό και, με αυτόν τον τρόπο, την ασθένεια. Η «αιφνιδιαστική» ανακάλυψη του εν λόγω προγράμματος στάθηκε το ότι ο άνθρωπος έχει σχεδόν τον ίδιο αριθμό γονιδίων με ένα απλό σκουλήκι.
Για περισσότερα από πενήντα χρόνια η ιατρική έτρεφε την ψευδαίσθηση ότι η υγεία και η μοίρα μας ήταν προαποφασισμένες στα γονίδιά μας. Αν και η κοινή γνώμη, τροφοδοτημένη από τις φαρμακευτικές εταιρίες και τα ΜΜΕ, παραμένει προσκολλημένη σε αυτή την πεποίθηση, ένας ριζικά νέος τρόπος κατανόησης αρχίζει να αποκαλύπτεται από ορισμένους πρωτοπόρους της επιστήμης.
Καινοτόμοι επιστήμονες έχουν τώρα αποδείξει ότι το περιβάλλον (εξωτερικό και εσωτερικό), και κυρίως το πώς αντιλαμβανόμαστε το περιβάλλον, ελέγχει άμεσα τη δραστηριότητα των γονιδίων μας. Τα γονίδια δεν είναι αυτοελεγχόμενα. Με άλλα λόγια ο τρόπος που ζούμε, δηλαδή ο συνδυασμός του τι τρώμε και πίνουμε με τον αέρα που αναπνέουμε, τον τρόπο που αθλούμαστε και ξεκουραζόμαστε και τις σκέψεις, τα συναισθήματα και τις πεποιθήσεις μας, επηρεάζει τον τρόπο με τον οποίο εκδηλώνονται τα γονίδιά μας. Πράγματι, το DNA μας επηρεάζεται από όλα τα παραπάνω!
Ακόμα κι αν έχουμε κάποια γονίδια τα οποία ίσως μας προδιαθέτουν να αναπτύξουμε ορισμένα προβλήματα υγείας, στις περισσότερες περιπτώσεις τα συγκεκριμένα γονίδια απαιτούν επιπλέον εξωκυτταρικά ερεθίσματα (μια πυροδότηση από τον τρόπο ζωής μας) ώστε να αναλάβουν την καταστροφική τους δράση. Πειράματα σε ποντίκια έχουν δείξει ότι ακόμα και μια απλή αλλαγή στις διατροφικές συνήθειες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να εμποδίσει ολοκληρωτικά την ενεργοποίηση στους απογόνους των γονιδίων που ευθύνονται για τον διαβήτη, την υπέρταση και την παχυσαρκία. Στα πειράματα αυτά οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β έκαναν τη διαφορά.
Τα πειράματα έχουν πλέον αποδείξει ότι τα γονίδια δεν αποτελούν το κέντρο ελέγχου των κυττάρων. Το σημαντικότερο μέρος του κυττάρου είναι η μεμβράνη του. Αυτή συνιστά το όριο μεταξύ εξωτερικού και εσωτερικού περιβάλλοντος του κυττάρου ή το σημείο αλληλεπίδρασης τους. Η κυτταρική μεμβράνη «προσλαμβάνει »το περιβάλλον εντός του οποίου το κύτταρο πρέπει να προσπαθήσει να αναπτυχθεί. Το παρακολουθεί συνεχώς και επιτρέπει την επιλεκτική διέλευση από και προς το κύτταρο θρεπτικών συστατικών και μοριακών πληροφοριών. Οι τελευταίες παρέχουν στο DNA οδηγίες για την παρασκευή νέων πρωτεϊνών. Σε ό,τι αφορά την επιβίωση του κυττάρου, η κυτταρική μεμβράνη εξυπηρετεί τον ίδιο σκοπό με αυτόν που υπηρετεί το κεντρικό νευρικό σύστημα (εγκέφαλος και νωτιαίος μυελός) στη δική μας ζωή. Ο τρόπος που αντιλαμβάνεστε τον εαυτό σας και το περιβάλλον σας επιδρά μέσω του κεντρικού νευρικού σας συστήματος στο εσωτερικό σας περιβάλλον. Από εκεί λαμβάνει ερεθίσματα η κυτταρική μεμβράνη και κατευθύνει εσωτερικά την εκδήλωση των γονιδίων σας. Στην πραγματικότητα εσείς έχετε τον έλεγχο του οχήματός σας!
Αν και υπάρχουν εκατοντάδες είδη συμπεριφορών μέσω των οποίων εκφράζεται ένα κύτταρο, όλες μπορούν να περιγραφούν ως αντιδράσεις ανάπτυξης ή προστασίας. Τα κύτταρα είτε ανοίγουν για να προσλάβουν τροφή από το περιβάλλον τους είτε κλείνουν για να απομονώσουν απειλές. Εφόσον δεν μπορούν να κλείνουν και να ανοίγουν ταυτόχρονα, δεν μπορούν να υιοθετούν συγχρόνως αμυντική και αναπτυξιακή συμπεριφορά. Αυτό σημαίνει ότι εάν το σώμα σας βιώνει άγχος και την ανάγκη να προστατευθεί, πρέπει να κάνει παραχωρήσεις σε σχέση με τις αναπτυξιακές λειτουργίες του, οι οποίες περιλαμβάνουν τη χαλάρωση, τη θεραπεία, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού, την πέψη, τη γονιμότητα και θετικές συναισθηματικές καταστάσεις όπως αγάπη, ευγνωμοσύνη και ευρηματικότητα. Η προστασία και η άμυνα είναι μερικές φορές απαραίτητες και δεν βλάπτει η υιοθέτησή τους για σύντομα χρονικά διαστήματα, αλλά μακροπρόθεσμα οδηγούν στη διακοπή κάθε αναπτυξιακής λειτουργίας στο σώμα μας.
Αρχίσαμε να αντιλαμβανόμαστε αυτά τα φαινόμενα στη δουλειά μας ως χειροπράκτες καθώς ανακαλύπταμε ότι η στάση και η κίνηση ενός ατόμου ήταν διαφορετικές όταν στο σώμα κυριαρχούσε η αμυντική συμπεριφορά ενώ είχε ανασταλεί η αναπτυξιακή. Η ανάπτυξη και η άμυνα εκδηλώνονται διαμέσου ποικίλων σωματικών λειτουργιών: στάση, κίνηση, μυϊκή ένταση, αναπνοή, καρδιακοί σφυγμοί, πίεση του αίματος, ορμονική και εγκεφαλική λειτουργία. Μάθαμε κατά συνέπεια πώς να βοηθάμε ένα άτομο να μετατοπίζει το σώμα και τον εαυτό του από την αμυντική στην αναπτυξιακή λειτουργία, η οποία, σε σχέση με τη βελτίωση της ζωής και της υγείας μας, δίνει ευκαιρίες που προηγουμένως δεν ήταν διαθέσιμες.
Τα γονίδια είναι κατά βάση παρασκευαστές πρωτεϊνών που παράγουν εκείνες ακριβώς τις πρωτεΐνες οι οποίες θεωρούνται κατά περίπτωση απαραίτητες για την επιβίωση, ανάλογα με το πώς εκτιμώνται οι συνθήκες που την εξασφαλίζουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται σε τοξικά περιβάλλοντα, εκεί όπου ενώ τα υγιή κύτταρα δίνουν μάχη επιβίωσης. Όταν η κυτταρική μεμβράνη αντιλαμβάνεται την ύπαρξη τοξικού περιβάλλοντος για εκτεταμένα χρονικά διαστήματα, υιοθετεί ακραία αμυντική συμπεριφορά, που είναι αναγκαία για την επιβίωσή για μια ακόμα ημέρα. Δεν συνιστά προτεραιότητα η μακροχρόνια υγεία και ευεξία όταν η ίδια η ζωή αντιμετωπίζει άμεσο κίνδυνο, το μόνο που έχει σημασία σε τέτοια περίπτωση είναι η άμεση επιβίωση. Η μετάλλαξη σε καρκινικό είναι μια σπουδαία βραχυπρόθεσμη επιλογή για το κύτταρο, μακροπρόθεσμα όμως αποδεικνύεται θανάσιμη. Δεν έχετε ποτέ αισθανθεί τόσο άγχος ώστε να νιώθετε απλώς ευγνωμοσύνη που βγάλατε την ημέρα; Η ανθρώπινη συμπεριφορά είναι κατά βάση όμοια με τη συμπεριφορά των κυττάρων. Εξάλλου ο καθένας από εμάς είναι μια μεγάλη οικογένεια μερικών τρισεκατομμυρίων κυττάρων.
Άραγε ο Θεός ή η φύση (διαλέγετε και παίρνετε) ξόδεψε εκατομμύρια χρόνια για να αναπτύξει τον ανθρώπινο οργανισμό μόνο και μόνο για να υποφέρουμε από τρομερά προβλήματα υγείας μέχρι να έλθει η εποχή των γονιδιακών φαρμάκων; Εμείς δεν το πιστεύουμε, αλλά οι φαρμακοβιομηχανίες στοιχηματίζουν ότι εκατομμύρια άλλοι θα το πιστέψουν.
Γράφουν οι Roger Smith και Νίκος Καλογερόπουλος
chiroprattein
Αγγ. Σικελιανού 22, Νέο Ψυχικό, Αττική 15451
Τ: 210 6728051 - 693 2758425